Fazla mesaiye farklı bir bakış
Fazla mesai, yöneticiler tarafından sıkça başvurulan çalışanların istemediği bir iş bitirme yöntemi. Çalışma kültürüne bağlı olarak ülkelerde değişen sıklıkta uygulanıyor. Kurallar fazla mesai durumunda fazla maaşı işaret etse de Türkiye gibi denetim problemi ve meslek örgütü etkisizliği olan ülkelerde, bu kuralları uygulamak tamamen işverenin keyfine bağlı. Çalışanlarını çekinmeden sömürmek isteyen işverenler ve yöneticiler bu problemin başka bir boyutu.
Kuralları bir kenara bırakırsak, fazla mesainin çalışan üzerinde olumsuz bir etki bıraktığı ortada. Bu etkinin uzun vadede üretilen net iş miktarına bakıldığında da kayba sebep olduğunu çeşitli araştırmalar gösteriyor. Türkiye'de bu tür araştırmaların yöneticiler tarafından ne kadar dikkate alındığı ve gerçekten yöneticilik konusunda kendini geliştiren kişilerin yönetici olamaması başka bir problem. Sıklıkla atlanan nokta ise, yöneticiliğin işlerin zamanında bitirilmesini sağlamak yanında, liderlik edilen takımın etkili çalışmasını ve sürdürülebilirliğini de sağlamak olduğudur.
Fazla mesai, aynı zamanda, kısır döngüye girebilen önemli bir planlama problemi. Bu bakış açısıyla, fazla mesai yapılmış her saat, bir sonraki dönemin planlamasını etkileyerek o dönemde de fazla mesai yapılmasına neden olabilir. Doğru ve dikkatli bir planlamayla bu sorun aşılmadığı sürece, çalışanların sıklıkla fazla mesaiye kalmasına ihtiyaç duyulacaktır. Bana kalırsa en doğru çözüm, fazla mesainin gerçekten gerekmediği durumlarda uygulanmaması ve bu durumlar dışında çalışanların kendi istekleriyle olsa bile fazla mesaiye kalmamasının sağlanmasıdır. Bu sayede takımdan alınabilecek verim artar, planlamalar doğru olarak yapılabilir.
Mayıs 2014